
Ebru Sanatı Hakkında Genel Bilgi
Ebru, yoğunlaştırılmış bir sıvı olan “kitre” üzerine, kaktüs özütü kullanılarak hazırlanan doğal boyaların sığır ödü ile yüzey gerilimi kazandırılarak bir araya gelmesiyle oluşan geleneksel bir Türk sanatıdır. Bu boyalar, teknede bir araya gelip “birbirleriyle kucaklaşarak” benzersiz desenler oluşturur.
Ebru sanatının en büyüleyici yönlerinden biri, sanatçının sınırsız denemeler yapabilmesidir. Ebru kâğıdı üzerinde bulut benzeri renk kümeleri oluştuğu için bu sanata Farsça’da “bulutumsu” anlamına gelen Ebri kelimesi kökenlik etmiştir. Batı dillerinde ise bu sanat Türk Kâğıdı ya da Mermer Kâğıdı (Marbled Paper) olarak bilinir.
Orta Asya kökenli ebruculuğun kesin olarak ne zamandan beri bilindiği tam olarak bilinmemektedir. Ancak eski kitap ciltlerinde, kapak ile iç sayfayı birbirine bağlayan “yan kâğıdı” olarak ebru örneklerine rastlanır. Ayrıca eski albümlerin içinde, yazı kısımlarının etrafına süs olarak yapıştırılmış ebru kâğıtları da görülmektedir. Ancak bu örneklerin kesin tarihini belirlemek zordur; çünkü çoğu eser zamanla onarılıp yenilenmiştir. Bilinen en eski tarihli ebru kâğıdı 1554 yılına aittir.
Dr. Bülent Çiftçi ile Kısa Bir Röportaj
Ebru Sanatıyla Ne Zaman ve Nasıl Tanıştınız?
Yaklaşık 6 yıl önce hastanemizde düzenlenen Bahar Şenlikleri kapsamında bir gösteri için gelen Ebru ustası Salih Elhan ile tanıştım. Hocasının gösterisinden çok etkilendim ve denemek istedim. İlk bir yıl boyunca hastanede birçok arkadaşımızla birlikte kurs aldık. Sonrasında ise hocanın atölyesinde çalışmalarıma devam ettim.
Ebru Sanatında Sizi Cezbeden Şey Nedir?
Sanılanın aksine sadece ortaya güzel eserler çıkarmak değil beni etkileyen. Ebru teknesinin başına geçmek, bir plan yapıp onu hayata geçirmeye çalışmak benim için adeta bir meditasyon gibi. Ne kadar gergin olursam olayım, atölyeden her zaman dingin ve mutlu ayrılıyorum. Ayrıca A3 boyutunda bir ebru birkaç dakikada yapılabiliyor. Bu da daha fazla deneme yapma fırsatı sunuyor. 2 saatlik bir çalışma ile 10 ebru üretilebiliyor; bunların 2-3 tanesi genelde saklamaya değer oluyor.
Yaptığınız Ebrulara Ne Oluyor?
Yaptığım ebruların sadece onda biri bende. Geri kalanlarını dostlarıma ve meslektaşlarıma hediye ettim. Türkiye’nin farklı şehirlerinde ve dünyanın çeşitli ülkelerinde, bana ait ebruların insanların yaşadığı mekânları süslemesi beni çok mutlu ediyor.
Ebru ile İlgilenmek İsteyenlere Tavsiyeniz Nedir?
İlk olarak temel bilgiler edinmek ve kullanılan malzemeleri tanımak için bir süre ders almak önemli. Sonrasında ise ebru yapımına evde devam edilebilir. Gerekli malzemeler oldukça uygun fiyatlıdır ve kolaylıkla temin edilebilir.